Richtlijnen vormen de basis voor de medische zorg bij vrijwel alle aandoeningen. Dankzij het programma KIDZ worden patiëntenorganisaties structureel betrokken bij de ontwikkeling van richtlijnen. Zo sluit de zorg beter aan bij de behoefte van patiënten.
Maar hoe breng je dat patiëntenperspectief zo in dat het duidelijk in nieuwe of herziene richtlijnen komt? En waar haal je de tijd vandaan? Wij wijzen je de weg en inspireren je met voorbeelden en tips van collega’s.
Wat is een richtlijn?
Een richtlijn is een vorm van een kwaliteitsstandaard voor medische zorg. Er staat in wat goede zorg is op basis van de laatste inzichten uit wetenschappelijk onderzoek aangevuld met de ervaringen uit de praktijk. Dat kan gaan over het medisch onderzoek of de behandeling bij een bepaalde aandoening. Maar ook over de manier waarop de behandeling is georganiseerd, bijvoorbeeld over wie de zorg coördineert, of wanneer wordt doorverwezen naar een andere behandelaar.
De richtlijn geeft zorgverleners aanbevelingen voor het onderzoek om de diagnose te stellen en de behandeling bij een bepaalde aandoening. In samenspraak met de patiënt kan er een beslissing worden genomen en mag er ook afgeweken worden van een richtlijn. Die keuze wordt dan in het dossier verantwoord.
Op basis van de richtlijn worden ook patiënteninformatie en eventueel keuzehulpen gemaakt.
Maak het verschil voor je achterban
Door de behoefte van patiënten in kaart te brengen, maken we echt het verschil voor de patiënt. Voor patiënten zijn vaak andere uitkomsten van de behandeling belangrijk dan de uitkomsten die zorgverleners nastreven. Zo kan voor patiënten kwaliteit van leven voorop staan.
- Artsen streven soms naar andere uitkomsten van een medische behandeling dan patiënten. Voor artsen is een behandeling geslaagd wanneer er geen complicaties optreden, het bloedverlies beperkt blijft en de patiënt binnen de gemiddelde hersteltermijn naar huis gaat. Voor de patiënt tellen andere uitkomsten, zoals minder pijn hebben, weer aan het werk kunnen of kunnen autorijden.
- Artsen weten welke behandeling statistisch gezien het beste resultaat heeft, maar patiënten maken soms liever een andere keuze.
- De medisch specialist focust op zijn specifieke specialisme. Dat is vaak het lichaamsdeel dat hij behandelt. De patiënt kijkt naar het totaalbeeld van zijn leven en het zorgproces. De zorg stopt niet als de DBC is afgesloten, maar als patiënten weer fit zijn. Of hebben leren leven met de gevolgen van hun aandoening.
'Richtlijnen zijn dé bouwsteen voor de dagelijkse medische zorg van patiënten. Ze bepalen welke zorg zij in de basis krijgen.'